آینه جهان و تحفه سلیمان در ترجمه مرآة الزمان کتابی است در جغرافیا و غرایب جهان از آثار قاضی سعید قمی در یک مقدمه و پنج باب به شرح زیر:

مقدمه: در بیان صورت عالم و شکل زمین.

باب اول: در ذکر دریاها و جزیره ها و رودها، در ۳ فصل.

باب دوم: در ذکر بناهای شهرها و عمارت ها، در یک فصل.

باب سوم:...

باب چهارم: غرائب امور انبیا و عجائب احوال پادشاهان و هدایا و تحف ایشان و ذکر کاهنان، در ۴ فصل.

باب پنجم: در ذکر عجائب متفرقه، در ۳ فصل.

آغاز: بسمله، شیرین تر حکایتی که چاشنی بخش کام تلخکامان سرگشته که در صحاری معرفت باری هایم و حایر و در دریافت ذات پاک احدیت.


و اینک چند نکته:


یکم: در نسخه نویافته از این اثر که اخیراً برای فروش به کتابخانه مجلس عرضه گردید، در مقدمه به نام کتاب و مؤلف اینگونه تصریح شده: «آینه جهان و تحفه سلیمان، محمدسعید شریف قاضی قمی».


دوم: این کتاب به دستور و به نام شاه سلیمان صفوی نگاشته شده و تألیف آن در روز پنجشنبه ۱۵ شوال ۱۰۷۸ به پایان رسیده است.


سوم: نسخه ناقصی از این اثر در کتابخانه ملک به شماره ۵۳۴ موجود است و در فهرست آنجا با عنوان «ترجمه منتخب مرآة الزمان» معرفی شده است. (نک: فهرست ملک ۲/۱۴۳ـ۱۴۴؛ فهرستواره کتابهای فارسی ۱/۲۴۷). که با نسخه نویافته، تا کنون دو نسخه از این کتاب شناسایی شده است. نسخه جدید کامل است و نقصی ندارد.


چهارم: استاد علامه جناب حاج سید محمدعلی روضاتی را عقیده بر این است که آثار قاضی سعید قمی جملگی به زبان عربی تألیف شده و آثار فارسی منسوب به او، در واقع از دانشمند طبیب همنام و معاصرش محمدسعید حکیم می باشد. و در این باره مقاله مبسوطی در دومین دوگفتارشان ارائه فرمودند. به هر حال چنان که آمد در نسخه تازه یاب آینه جهان و تحفه سلیمان، در مقدمه، مؤلف به نام خود تصریح کرده با این عنوان: «محمد سعید شریف قاضی قمی» و دانسته است که وصف «قاضی» مخصوص به قاضی سعید قمی فیلسوف مشهور بوده و همنام و معاصر وی به «محمدسعید حکیم» معروف است.


پنجم: با توجه به تاریخ تولد قاضی سعید (سال ۱۰۴۹ق) و تاریخ تألیف این اثر (سال ۱۰۷۸ق) مشخص می شود قاضی سعید قمی این اثر را در ۲۹ سالگی نوشته و شاید از نخستین تألیفات وی باشد. والله العالم.


ششم: نام این کتاب در موسوعه شریف الذریعة نیامده، و می‌ توان این مدخل را بر الذریعه استدراک کرد.