در حاشیه یادداشت جناب آقای حسن انصاری درباره نسخه ای کهن از تهذیب الاحکام نکته های ناب و یادداشتهای ارزنده پژوهشگر توانا جناب آقای حسن انصاری در باب کتابشناسی ، همواره خواندنی و پر فایده بوده است. اخیراً از دوست گرامی جناب آقای شیخ علی صدرایی شنیدم که : جناب انصاری در یکی از یادداشتهایشان در سایت کاتبان ، درباره نسخه ای از تهذیب الاحکام که در کتابخانه آیت الله گلپایگانی (ره) در قم نگهداری می شود، اظهار نظر نموده و بر اساس آنچه در فهرست آقای عربزاده (ص . 770) آمده، این نسخه را مورخه 575 ق دانسته اند.

به گفته آقای رحیمی ریسه مرکز میراث مکتوب نیز با استناد به فهرست مذکور تصویر این نسخه را تهیه و قصد انتشار آن بصورت چاپ عکسی را داشته اند.

نظر به اینکه در فهرست نویسی جدید برای نسخه های کتابخانه مذکور، این نسخه را بنده فهرست کرده ام ، برخی از دوستان از جمله جناب صدرایی علاقه به توضیح بیشتربرای روشن شدن وضعیت نسخه تهذیب الاحکام را اظهار نمودند.

اکنون به عرض جناب صدرایی وجناب انصاری و همه پژوهشگران علاقمند به مباحث نسخه شناسی می رسانم که نسخه مذکور قطعاً در تاریخ 575 ق کتابت نشده، بلکه به احتمال قوی مربوط به قرن یازدهم هجری است و تاریخ 575 ق که در آن دیده می شود، مربوط به نسخه مستنسَخ منها است. بنابراین نسخه شماره 34/92کتابخانه آیت الله گلپایگانی ، قدیمی نیست بلکه از جهت تاریخ کتابت نسخه ای معمولی و از سده یازدهم هجری است.

در پایان به پژوهشگران عالم مخطوطات بشارت می دهم که فهرست جدید کتابخانه آیت الله گلپایگانی (ره)، شامل معرفی 16000 عنوان کتاب و رساله در ده جلد بزرگ بقلم اینجانب و آقای صدرایی آماده چاپ شده است و امید است با انتشار آن گرد غربت از روی دلربای این گنجینه عظیم زدوده شود.

والسلام